Mekke döneminde inmiştir. 15 âyettir. Sûre, adını birinci âyetteki “eş-Şems” kelimesinden almıştır. Şems, güneş demektir.

وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا ﴿١﴾

91/ŞEMS SURESİ-1. AYET (Meâlleri Kıyasla): Veş şemsi ve duhâhâ.

Andolsun Güneş'e ve Onun duhasına (dünyayı aydınlatmaya başladığı saatlere);

وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا ﴿٢﴾

91/ŞEMS SURESİ-2. AYET (Meâlleri Kıyasla): Vel kameri izâ telâhâ.

Onu takip ettiğinde Ay'a,

وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا ﴿٣﴾

91/ŞEMS SURESİ-3. AYET (Meâlleri Kıyasla): Ven nehâri izâ cellâhâ.

Onu açığa çıkartan gündüze,

وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَاهَا ﴿٤﴾

91/ŞEMS SURESİ-4. AYET (Meâlleri Kıyasla): Vel leyli izâ yagşâhâ.

Onu örtüp kaplayan geceye;

وَالسَّمَاء وَمَا بَنَاهَا ﴿٥﴾

91/ŞEMS SURESİ-5. AYET (Meâlleri Kıyasla): Ves semâi ve mâ benâhâ.

Semâya ve onu bina edene;

وَالْأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا ﴿٦﴾

91/ŞEMS SURESİ-6. AYET (Meâlleri Kıyasla): Vel ardı ve mâ tahâhâ.

Arza ve onu yayana;

وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ﴿٧﴾

91/ŞEMS SURESİ-7. AYET (Meâlleri Kıyasla): Ve nefsin ve mâ sevvâhâ.

Nefse (bilince) ve onu düzenleyene;

فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ﴿٨﴾

91/ŞEMS SURESİ-8. AYET (Meâlleri Kıyasla): Fe elhemehâ fucûrahâ ve takvâhâ.

Sonra da ona (bilince) hem fücurunu (Hak'tan ve Sistemden sapmayı) ve hem de takvasını (korunmasını) ilham edene ki. . .

قَدْ أَفْلَحَ مَن زَكَّاهَا ﴿٩﴾

91/ŞEMS SURESİ-9. AYET (Meâlleri Kıyasla): Kad efleha men zekkâhâ.

Gerçekten onu (bilincini) arındıran kurtulmuştur.

وَقَدْ خَابَ مَن دَسَّاهَا ﴿١٠﴾

91/ŞEMS SURESİ-10. AYET (Meâlleri Kıyasla): Ve kad hâbe men dessâhâ.

Onu (bilincini) gömüp gizleyerek (bilinçsizce - dürtüleriyle tabiatına uyarak) yaşayan ise gerçekten kaybetmiştir.

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْوَاهَا ﴿١١﴾

91/ŞEMS SURESİ-11. AYET (Meâlleri Kıyasla): Kezzebet semûdu bi tagvâhâ.

Semud (Sâlih'in toplumu), Nebiyi kabul etmemeleri ile (hakikatlerini ve sistemi) yalanladı.

إِذِ انبَعَثَ أَشْقَاهَا ﴿١٢﴾

91/ŞEMS SURESİ-12. AYET (Meâlleri Kıyasla): İzinbease eşkâhâ.

Onların en şakîsi harekete geçtiğinde,

فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْيَاهَا ﴿١٣﴾

91/ŞEMS SURESİ-13. AYET (Meâlleri Kıyasla): Fe kâle lehum resûlullâhi nâkatallâhi ve sukyâhâ.

Allâh Rasûlü onlara dedi ki: "Allâh'ın devesini ve onun su içme hakkını koruyun!"

فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمْدَمَ عَلَيْهِمْ رَبُّهُم بِذَنبِهِمْ فَسَوَّاهَا ﴿١٤﴾

91/ŞEMS SURESİ-14. AYET (Meâlleri Kıyasla): Fe kezzebûhu fe akarûhâ fe demdeme aleyhim rabbuhum bi zenbihim fe sevvâhâ.

Onu (Allâh Rasûlünü) yalanladılar da onu (dişi deveyi) vahşice öldürdüler! Bunun üzerine Rableri, suçları yüzünden onları toprağa gömdü de orayı düzledi!

وَلَا يَخَافُ عُقْبَاهَا ﴿١٥﴾

91/ŞEMS SURESİ-15. AYET (Meâlleri Kıyasla): Ve lâ yehâfu ukbâhâ.

Bu sonucun Allâh'ı korkutacak bir yanı da yok!